Kaşsız İngilizce Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış
İstanbul’da yaşıyorum ve her gün şehrin kalabalığında, toplu taşımada, sokaklarda gözlemlediğim çok şey var. Bir gün, bir arkadaşımla sohbet ederken, “Kaşsız İngilizce ne demek?” diye bir soru geldi. Başta bu soruyu duyduğumda biraz şaşırdım, çünkü bu aslında basit bir dil hatasıydı. Ama sonra düşündüm, bu sorunun altında yatan daha derin bir anlam var. Kaşsız İngilizce, yüzeyde sadece dil ile ilgili bir hata gibi görünebilir ama toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet perspektifinden bakıldığında, dilin gücü ve toplumdaki yerini anlamak daha kritik hale geliyor. Hadi gelin, bu soruyu daha derinlemesine inceleyelim.
Kaşsız İngilizce ve Dilin Gücü
“Kaşsız İngilizce ne demek?” sorusu aslında günlük yaşamda karşılaştığımız basit bir yanlış anlamadır. Genellikle, Türkçe’de “kaş” kelimesi, surat ifadesi ve mimiklerle bağlantılıdır. Birisinin “kaşsız İngilizce” demesi, İngilizce konuşurken, duyguların, jestlerin ve mimiklerin eksik olmasından kaynaklanan bir durumu anlatıyor olabilir. Yani, bir dil sadece kelimelerle değil, o kelimeleri söylediğimiz ruh halimizle de şekillenir. Burada, toplumsal cinsiyet ve sosyal adalet kavramlarını gündeme getirdiğimizde, dilin sadece iletişim aracı değil, aynı zamanda kimlik inşa etme ve güç ilişkilerini yansıtma aracı olduğunu fark ediyoruz.
Örneğin, sokakta yürürken, çokça kadın ve erkek yüzü gördüğümüzü söyleyebilirim. Kadınlar, bazen daha az özgüvenle, bazen de toplumun onlara biçtiği roller nedeniyle, daha “kaşsız” yani daha duygusuz bir dil kullanmaya zorlanıyorlar. Ya da erkekler, duygularını açıkça ifade etmekte zorlanabiliyorlar çünkü “güçlü” olmak, erkeklik rollerinin bir parçası. Bu, toplumsal cinsiyetin dili nasıl şekillendirdiğini bize gösteriyor. “Kaşsız İngilizce” demek, aslında çoğu zaman bu dilin duygusal anlamından yoksun kalması anlamına geliyor.
Çeşitlilik ve Dil: Kaşsız Konuşmanın Derinlikleri
Kaşsız İngilizce’ye dair bir başka açıdan bakmak gerekirse, dildeki çeşitliliğin yansıması önemlidir. Bir dil, yalnızca seslerden ibaret değildir; dil, bir toplumu, kültürü ve yaşam biçimini içerir. İstanbul’daki her semtte, her köşe başında farklı bir kültür, farklı bir dilin izlerine rastlarsınız. İnsanlar, kaşlarını çatmadan, sadece doğru bir şekilde konuşmak için çaba sarf ederler. Ama ya duygusal tonu, anlamı ve kimliklerini gizlerken, toplumsal çeşitliliği de görmezden gelirlerse? Buradaki mesele şu: Bir dilin sadece “kaşsız” olması, o dilin içindeki duyguları, kimlikleri ve çeşitli anlamları yok saymak demek olabilir.
Mesela, İstanbul’daki toplu taşımada, her gün bir sürü insan birbirine selam veriyor, ama ses tonları genelde biraz daha kısıktır. Kaşsız İngilizce’nin gerçek hayattaki karşılığı, işte bu anlarda ortaya çıkar. Bir yandan duyguları ifade etmek isterken, diğer yandan toplumsal normların baskısıyla daha soğuk, mesafeli bir dil kullanmak zorunda kalırsınız. Bunu, farklı grupların dil kullanımında görmek mümkün: Göçmenler, İstanbul’a yeni gelenler ya da farklı kültürlerden gelen insanlar bazen kendi kimliklerinden bir parça kaybederek, “toplumun kabul edeceği” biçimde iletişim kurar. Bu noktada, dilin sadece kelimelerle sınırlı olmadığını, aynı zamanda kimliklerin ve çeşitliliğin ifadesi olduğunu unutmamak gerekiyor.
Sosyal Adalet ve Dilin Toplumsal Gücü
Sosyal adalet açısından baktığımızda, dilin ve iletişimin gücü çok daha net bir şekilde ortaya çıkar. Dil, yalnızca insanları bir araya getiren bir araç değil, aynı zamanda bir sınıf, etnik köken veya toplumsal statü göstergesidir. İstanbul gibi kozmopolit bir şehirde, farklı toplumsal sınıflardan gelen insanlar, bazen kaşsız bir şekilde, yani duygusal mesafeleri artırarak, birbirleriyle iletişim kurar. Peki, bu onların kimliklerini ne kadar yansıtır? Gerçekten, bir dildeki eksik duygu, sosyal adaletin yansıması olabilir mi? Kaşsız İngilizce, aslında bu adaletsizliğin bir yansımasıdır. Duygularını gizlemek zorunda kalan, sesi kısılan, kimliklerini açıkça ifade edemeyen insanlar, aslında sosyal adaletsizliğe maruz kalırlar.
İstanbul’da, iş yerinde bazen iş arkadaşlarımla sohbet ederken, ses tonlarının ne kadar sertleştiğini fark ediyorum. Özellikle kadınların, sert bir şekilde, mesafeli bir dil kullanarak konuşmaları, toplumsal cinsiyet rollerinin baskısıyla ilişkili. Herkesin kendini daha “resmi” hissetmesi gerektiği bir ortamda, duygusal ifadelerden uzak duruluyor. Oysa, duygularını ifade etme hakkı herkesin olmalı. Kaşsız İngilizce, aslında bu hakka sahip olamamanın bir yansımasıdır. Bir dildeki duygusuzluk, bireylerin toplum içinde kendilerini tam olarak ifade edemediği bir durumu da işaret eder.
Sonuç: Kaşsız İngilizce, Sadece Bir Dil Hatası mı?
“Kaşsız İngilizce ne demek?” sorusu, aslında çok daha derin bir anlam taşır. Bu soru, dilin ve iletişimin toplumsal yapıları nasıl şekillendirdiğini ve çeşitliliği nasıl göz ardı edebileceğini sorgulamamıza olanak verir. Toplumsal cinsiyet rollerinin, kimliklerin ve sosyal adaletin dil üzerindeki etkilerini görmeden, bu soruyu cevaplarsak, dilin gücünü küçümsemiş oluruz. Kaşsız İngilizce, sadece bir yanlış anlama değil, aynı zamanda toplumsal baskıların, sınıf farklarının ve kimlik bunalımlarının dildeki yansımasıdır. Belki de doğru cevap, dildeki kaşsızlıkla, gerçekten kendimizi ifade edebilme gücümüz arasındaki dengeyi bulmaktır.